دامنه در حقیقت نام وب سایت شما می باشد که از دو قسمت نام و پسوند تشکیل شده است. پسوندهای بین الملی رایج عبارتند از .com ، .net و .org که دارای مصارف عمومی می باشند و هر یک به ترتیب معرف سایتهای تجاری (Commercial) ، شبکه (Network) و سازمانی یا غیر انتفاعی (Organization) می باشند. در ثبت این دامنه ها هیچ محدودیتی وجود ندارد ولی نامها با اولویت درخواست ثبت می شوند و برای مدت یک تا ده سال (قابل تمدید) با توجه به حق الثبت پرداختی معتبر می باشند.
دامنه های .info ، .biz و .name نیز در زمره دامنه های قابل ثبت برای عموم ولی با کاربری خاص می باشند. پسوند .info برای سایتهای اطلاعاتی (Information) ، پسوند .biz برای سایتهای تجاری (Business) و پسوند .name هم فقط برای سایتهای شخصی مناسب می باشد استفاده از این سه پسوند در خارج از این چارچوب تعریف شده ممنوع و منجر به حذف دامنه و سلب حقوق مربوطه از مالک آنها خواهد شد. همچنین کلیه دامنه های بین المللی فوق و بسیاری از دامنه های محلی تابع قوانین حمایت کننده از علائم تجاری می باشند.
دامنه ها هر چند زیر نظر یک موسسه (ICANN) صادر می شوند اما پسوندهای گوناگون ممکن است ثباتهای (Registrar) گوناگون داشته باشند که به عنوان نماینده عمل می نمایند. هریک از این ثباتها می توانند در قبال دریافت مبالغی ناچیز امنیت یا خدمات بیشتری را ارائه نمایند. دقت فرمایید که ثبت دامنه ارتباط مستقیم با خدمات میزبانی نداشته و هریک از این خدمات را می توان از طریق تامین کنندگان مختلف تهیه نمود.
همانطور که برای تهیه یک محل سکونت یا تجارت اولین سوال آدرس منطقه مورد نظر است، برای وب سایت نیز این امر اولین مرحله برای شروع می باشد و همانطور که در دنیای واقعی نیز آدرس شما بیانگر بسیاری از نکات برای مخاطبین قبل از رویارویی با شما می باشد. دردنیای مجازی نیز این امر صادق است. آدرس شما مثلا در یک محل گرانقیمت یا یک ساختمان معروف گویای سطح بالای فعالیت شماست ، آدرس دفتر کار شما در یک محل مسکونی ممکن است مشکلاتی را برای شما بوجود آورد یا مراجعین شما را دچار سردر گمی نماید ، فعالیتهای تجاری در مناطق مسکون? ممکن است با محدودیتهایی روبرو گردد. با کمی تفاوت می توان مشخصه های مشابهی را نیز برای آدرس مجازی تعریف نمود. هر سایت می تواند از طریق تعداد نامحدودی آدرس ثبت شده قابل دسترسی باشد. به همین دلیل ابتدا به اجزا و خصوصیات آدرس یک سایت اشاره می نماییم.
پسوند :
انتخاب پسوند برای یک آدرس اجباری است ، پسوند را می توان از میان گزینه های موجود و با توجه به نوع یا محل فعالیت انتخاب نمود. پسوندهای مجاز و معتبر در واقع پسوندهایی می باشند که توسط کمیته مخصوص تایید و تصویب پسوندها یعنی ICANN تایید شده باشند. این پسوندها از نظر فنی Top Level Domain یا به اختصار TLD اطلاق می گردند که می توان آنها را در سه دسته کلی به ترتیب زیر تقسیم بندی نمود:
- پسوندهای عمومی (gTLD):
این پسوند ها که عبارتند از.com , .net , .org برای ثبت و استفاده عموم و هر نوع کاربری مجاز (قانونی) قابل استفاده می باشند. ثبت این دامنه ها از طریق شرکتهایی با عنوان Registrar که توسط ICANN معتبر اعلام شده اند یا نمایندگیهای مجاز آنها امکان پذیر می باشد. هر چند دامنه های فوق هر یک از اختصارهایی برای منظور خاص اقتباس گردیده اند ( .org ارگانها و مراکز غیر انتفاعی ، .net شبکه و خدمات اینترنتی ، .com بنگاهها و مراکز اقتصادی ) ولی در عمل محدودیتی برای استفاده از این پسوندها وجود ندارد. در این میان پسوند .com بیشترین متقاضی را در بر داشته و که در حال حاضر بیش از چهل میلیون دامنه بر روی این سه پسوند ثبت می باشند و در حدود 90 درصد از پسوند .com استفاده شده است.
- پسوندهای اختصاصی (ویژه):
پسوندهایی که افراد و سازمانهایی با مشخصات و فعالیتهای خاص بر روی آنها می توانند اقدام به ثبت دامنه نمایند یا فعالیت بر روی این پسوند ها می بایست از قوانین خاصی تابعیت بنماید. مانند .biz , .edu , .info , .gov , .int , .pro , aero, .arpa , .coop, .museum که در هنگام ثبت یا در مدت استفاده ارائه مدارک و رعایت قوانینی خاص اجباری خواهد بود.
- پسوندهای ملی (کشوری):
علاوه بر پسوندها عمومی و خاص ، کشورهای مختلف نیز می توانند اقدام به درخواست پسوند با کد اختصاری کشور خود (دو حرفی) را بنمایند. اداره این پسوندها ، قوانین و نحوه تخصیص آنها در اختیار دولتها یا مراکز معرفی شده توسط مراجع رسمی هر کشور خواهد بود. کشورها مختلف می توانند ثبت این دامنه ها را برای سایر ملیتها آزاد یا محدود نموده و یا بطور کلی هرگونه رویه خاصی را در این خصوص اتخاذ نمایند. پسوندهای دو حرفی بعضی از ملیتها با بعضی از کلمات اختصاری تشابه داشته که این کشورها از این فرصت استفاده نموده و به فروش عمومی پسوندها خود اقدام می نمایند. پسوندهایی نظیر .ws , .tv , .cc , .fm , .mw , .it و غیره ... از این قبیل می باشند.
بسیاری از کشورها پسوند خود را به سطوح دیگری نیز تقسیم می نمایند. مثلا .ir که پسوند کشور ایران است به .org , .net , .co , .id , edu تقسیم گردیده که بعضی از این پسوندها مخصوص فعالیتهای خاص در نظر گرفته شده اند.
نام دامنه:
پس از انتخاب پسوند نام دامنه مهمترین قسمت تشکیل دهنده آدرس یک سایت می باشد. این نام از ترکیب 3 الی 64 حرف ، عدد یا خط تیره (بدون فاصله) تشکیل می گردد. اگر در ثبت عبارت خاصی به عنوان نام دامنه خود اصرار دارید که این عبارت قبلا ثبت شده باشد گریزی غیر از تغییر پسوند مورد نظر خود نخواهید داشت.
چنانچه آدرس سایت شما حاوی علامت تجاری شما باشد، می توانید جهت اطمینان از دسترسی آسانتر و حفاظت از نام تجاری خود کلیه مشتقات و ترکیبهای آنرا بر روی پسوندهای مختلف ثبت نمایید.
زیر دامنه (پیشوند):
انتخاب پیشوند کاملا اختیاری می باشد ، اما بعضی از پیشوندها بطور پیش فرض برای دسترسی به قسمتها و خدمات خاصی از سایت شما اختصاص داده می شوند. مثلا www. برای دسترسی به صفحات سایت ftp. برای دریافت و ارسال فایل mail. برای دریافت و ارسال نامه های الکترونیکی و غیره ... البته دارنده یک دامنه بر روی یک پسوند مجاز به تعریف زیر دامنه ها به تعداد نامحدود می باشد. برای این منظور می بایست با سرویس دهنده سایت خود مشورت نمایید.
توجه به نکات زیر به هنگام ثبت دامنه لازم است:
- عبارت انتخابی تشابه با نام تجاری معروف و معتبر نداشته باشد.
- کوتاه و متشکل از حداقل تعداد حروف باشد.
- تلفظ و بخاطر سپردن آن آسان باشد.
- حتی المقدور با نوع فعالیت سایت ارتباط داشته باشد.
- از اعداد و خط تیره استفاده نشده یا حداقل استفاده صورت گیرد.
- مشابه نام سایت دیگری که موجب سردرگمی بازدید کنندگان شود نباشد.
- برای اطمینان از مالکیت دامنه هنگام ثبت آن بهتر است از قرار گرفتن آدرس پست الکترونیکی خود در قسمت Admin Contact مشخصات دامنه مطمئن شوید.
- حتی المقدور از طریق مراکزی برای ثبت دامنه خود اقدام نمایید که کلمه عبور و مجوز جابجایی و تغییرات را در اختیار شما قرار می دهند.
- حتما شرایط و تعهدات ثبت کننده دامنه و نمایندگیهای و همچنین شرایط اختصاصی پسوند مورد تقاضی را مطالعه و از تبعات حقوقی اقدامات خود آگاه شوید.
- هرگز از آدرس مجهول یا غیر واقعی در مشخصات دامنه خود استفاده ننمایید.
- قبل از انتخاب دامنه مطمئن شوید که علامت تجاری یا هر گونه علامت ثبت شده دیگر که متعلق به غیر بوده و شما قانونا مجوز رسمی جهت استفاده از آنرا ندارید در آدرس شما بکار نرفته باشد.
- درصورتی که نام مورد نظر شما قبلا ثبت شده و تاریخ انقضای آن نزدیک است می توانید از خدمات دهنده خود تقاضای خدمات پیش سفارش (Back Order) دامنه را بنمایید.
- هرگز از DNS شرکتها و خدمات دهنده هایی که مجاز به استفاده از آن نمی باشید در دامنه خود استفاده نکنید و ابن مشخصات را بدون مشورت با شخص فنی تغییر ندهید. زیرا هر تغییر? در این مشخصات می تواند منجر به غیر فعال شدن سایت شما گردد.
- اعتبار دامنه خود را حت? المقدور تا یک ماه قبل از سر رسید انقضا تجدید نمایید.
- جهت انتقال دامنه ها از یک ثبت کننده به ثبت کننده دیگر یکماه زودتر از تاریخ انقضا اقدام نمایید.
- به محل و حساسیتهای سیاسی و اقتصادی ثبت کننده خود دقت نمایید، در صورت وجود دعاوی در ارتباط با پسوندهای عمومی و اختصاصی محل دادگاه رسیدگی کننده ، محل ثبت کننده دامنه خواهد بود.
- در ارتباط با استفاده از دامنه قوانین بین المللی و قوانین محلی را همزمان در نظر داشته باشید.
- از خدمات مانیتور مشخصات دامنه یا مخفی نمودن مشخصات خود برای جلوگیری از مزاحمتهای تبلیغاتی و سرقت دامنه خود استفاده نمایید.
انتخاب نام و ثبت دامنه :
حال چنانچه علاقمند به ثبت دامنه دلخواه خود می باشید کافیست ابتدا اقدام به عضویت در سایت پارسی‌نیک نموده و سپس با شارج حساب خود (از طریق یکی از روشهای قابل انجام در سیستم مدیریت خرید خود) اقدام به ثبت دامنه نمائید. شما می‌توانید با بررسی آزادی دامنه مورد نظر خود توسط سیستم قدرتمند کنترل دامنه پارسی‌نیک، آنرا ثبت کنید.